Leiding geven anno 2022; prachtig én complex
Help…Het lijkt lijkt overdreven gesteld, maar het komt er regelmatig op neer wanneer een leidinggevende contact opneemt met een coach. En dat kunnen we ons ook goed voorstellen. Het is namelijk best complex om een team op een dusdanige manier te laten presteren dat de afgesproken resultaten behaald én dat iedereen daar ook plezier in heeft.
Als hedendaagse leidinggevende heb je te maken met een andere blik op werk, een andere behoefte van medewerkers en daarmee een andere skillset die nodig is om een team effectief te leiden. Wat er dan precies veranderde en wat dat vraagt van een leidinggevende lees je in dit artikel.
De mens als middel
Het behalen van de resultaten is feite nog niet zo lastig. Dat kan op een directieve manier, zoals dat midden vorige eeuw gebeurde. In het industriële tijdperk. Dat ging vrij gemakkelijk, een medewerker werd verteld wat hij moest doen en ontving aan het einde van de werkweek een loonzakje met het verdiende loon. De mens werd gezien als ‘middel’ (human resource) en ingezet als radertje in het productieproces. Alle focus ging naar het eindresultaat en de productieomvang, niets anders was belangrijk. Het paternalisme als ‘HR-beleid’ vierde hoogtij. De werkgever bepaalde wat de medewerkers nodig hadden en wat goed voor ze was.
Blik op werk is veranderd
Het algemene mens- en wereldbeeld was dat men ‘gelukkig’ was als aan de eerste twee fasen van de piramide van Maslow voldaan werd. De fundering van ‘fysieke behoeften’ zoals eten en lichamelijke verzorging en de tweede fase van ‘zekerheid en veiligheid’. Deze tweede fase werd al snel gevonden met een dak boven het hoofd en een baan. Vaak maakte het niet uit wat voor werk het was, als er maar geld verdiend werd. Het meest geluk makende werk was een vaste baan voor het leven. Het toekomstbeeld van de uitreiking van een gouden horloge bij een dienstverband van 40 jaar bij dezelfde werkgever, was het ultieme.
We maken even een vogelvlucht van midden vorige eeuw, het industriële tijdperk, naar vandaag de dag, het informatietijdperk. Niet alleen het mensbeeld is veranderd en verankerd in modern HR-beleid, ook het beeld hoe we naar werk kijken is sterk veranderd.
Ruimte voor zelfrealisatie
De werkgever ziet de mens eerder als kapitaal van de onderneming in plaats van een middel. Niet alleen de arbeidsmarkt is veranderd (NL van productieland naar dienstverleners), ook het wervingsproces van ondernemers is veranderd. Het is niet meer een kwestie van binden (mensen een baan geven), maar meer een kwestie van boeien (hoe houd ik ze aan mij gebonden). De werknemer op diens beurt is niet meer op zoek naar een baan met uitzicht op het gouden horloge. Nee, een medewerker is op zoek naar een baan die uitdaagt, waar vooral mogelijkheden zijn voor persoonlijke ontwikkeling. Of zoals Maslow zou zeggen, ‘ruimte voor zelfrealisatie’
Deze behoefte aan zelfrealisatie zien we nu in het algemeen bij werknemers en in het bijzonder bij de zogenaamde millenials. Een groep jongeren die zich willen identificeren met de missie van een bedrijf en als dat past dan draagt dat bij aan het gevoel van ‘arbeidsvreugde’. Een gouden horloge past hier niet in. Zodra de identificatie met de missie niet meer gevoeld wordt of de ruimte voor persoonlijke ontwikkeling krap is geworden, dan gaat men op zoek naar een nieuwe baan. En weg is je kapitaal!
Wat vraagt dat van een hedendaagse teamleider?
Als leidinggevende is dat nu net niet wat je wil, dat het kapitaal jouw team verlaat. Kortom, leiding geven aan een team is complex geworden. Complex, omdat het mensbeeld in het arbeidsproces laatste jaren sterk is veranderd en de behoefte aan zelfrealisatie groot is.
Als teamleider inspireer en motiveer je niet alleen op het behalen van de teamresultaten (productie), je bent ook een inspirerend leidinggevende die een klimaat van (psychische) veiligheid en vertrouwen weet neer te zetten. Je weet als geen ander hoe de collegae teamleden te boeien voor het werk en dat ze zich kunnen blijven identificeren met de missie van de onderneming. Je kunt delegeren, zodat de medewerker ruimte ervaart om zelf keuzes te kunnen maken binnen de gegeven kaders. De sfeer binnen het team is zodanig dat iedereen zich verbonden voelt met elkaar. Iedereen is vaardig in wat van hem verwacht wordt, er is zelfvertrouwen en zelfverzekerdheid. Allemaal weten we dat in die ideale dynamiek van een team er altijd wel een regenbuitje of misschien wel een storm ontstaat. En om nog even in deze metafoor te blijven, er is altijd wel een beetje mist, dagelijks misschien wel.
Leiding geven; Afstand nemen én in verbinding blijven
Er wordt van jou als teamleider in je leiding geven dus veel verwacht. Dat je ten eerste de productie haalt, de winst verhoogd, innoveert en de medewerkers naar het hoogste punt van de piramide van Maslow brengt, zelfrealisatie. Dat vraagt van jou als teamleider niet alleen op skills en leiderschapskwaliteiten. Het vraagt onder andere van je dat je afstand kunt nemen en toch in verbinding blijft. Het vraagt van je dat je een medewerker en je team, autonoom kunt laten zijn en toch de controle houdt. Het vraagt om ‘actief luisteren’ en ‘effectieve vragen’ kunnen stellen en dat je interventies kan doen. Interventies die ervoor zorgen dat het team ‘on track’ blijft. Een prachtig en tegelijkertijd lastig proces, omdat het iets anders van jou als (team)leider vraagt: de complexe dynamiek van een team zien, voelen en beïnvloeden! Dat begint bij jou, als mens, als leidinggevende met een coachende leiderschapsstijl.
Wat herken jij in bovenstaande? In alle jaren dat we leidinggevenden en teams coachen merken we een toenemende behoefte om hier beter en effectiever mee om te gaan.
Wil jij leren hoe je met coachende basisvaardigheden, die direct praktisch toepasbaar zijn in jouw functie van manager, leidinggevende of projectleider, jouw team en jezelf beter kan ondersteunen? Dan ben je van harte welkom. Meer info over aansluitende training vind je hier. Heb je vragen over de training, neem dan gerust contact met ons op.
Deze training is geaccrediteerd als ASCTH door de International Coaching Federation.
Geef een reactie